Kennisdatabase

Inleiding

We stappen over naar een nieuwe methode om de correcte en consequente invoer van sleutelwaarden in bibliografische records te verzekeren. Zie: Eenvoudiger werken met sleutelwaarden

Voor schoolboeken en aanverwante didactische materialen zijn er wel een aantal aandachtspunten waar catalografen rekening mee moeten houden.

Waar zit de knoop? Onder de noemer ‘Schoolbooks – Didactic material’ zit een hele brede waaier aan bibliografische beschrijvingen:

1. Eenvoudige monografische werken (vooral ouder materiaal) die bedoeld waren voor gebruik op scholen: het gaat dus om ‘schoolboeken’ in de letterlijke zin van het woord
   
2. Methodebeschrijvingen: in deze beschrijvingen worden alle onderdelen die deel uitmaken van het didactische materiaal dat beschikbaar is voor 1 onderwijsmethode samengebracht. Dat kan gaan om:
   
   • Enkel een combinatie van verschillende ‘boeken’ (i.e. volumes met tekst)
     
   • Een basis van één of meerdere ‘boeken’ aangevuld met andere audiovisuele materialen, objecten, …
     
3. Beschrijvingen van specifieke onderdelen van methodes: vaak gaat het dan om materialen van specifieke aard (bv. posterset, cd’s, objecten)
   
4. Beschrijvingen van bijzondere didactische materialen: dit zijn materialen die niet tot een methode behoren maar wel gebruikt worden voor onderwijsdoeleinden
   

Voor deze hele brede waaier willen we twee zaken verzekeren:

• In Limo moet het mogelijk zijn om in een resultatenlijst alle didactische materialen (dus al het bovenstaande) eenvoudig kunnen uitgefilterd worden
  
• Binnen dat materiaal moet de diversiteit aan materialen zo goed mogelijk zichtbaar blijven
  

Het scenario:

• Een gebruiker formuleert in Limo een zoekopdracht en krijgt een lijst van resultaten:
  
  • De gebruiker kan die lijst dan in 1 klik filteren zodat enkel de didactische materialen overblijven. Daarna kan de gebruiker binnen deze groep zo veel mogelijk het verschil zien tussen de soorten materialen (bv. boeken onderscheiden van audio-materiaal, videomateriaal, spelmateriaal, objecten en kits, …)
    
  • Ook het omgekeerde moet mogelijk zijn. Eerst filteren op een bepaald type materiaal (bv. objecten) en daarna de ‘didactische’ objecten uitfilteren.
    

De oplossing ligt in duidelijke afspraken over het gebruik van de hoofdsleutels in tag 902 én het volgen van een aantal richtlijnen, tips & tricks tijdens het beschrijven.

Deze oplossing, gecombineerd met de automatische jobs die Alma uitvoert op basis van die tag 902, zorgt ervoor dat:

• Alle didactische materialen samen kunnen uitgefilterd worden door onder het facet 'Genre' te kiezen voor 'Didactic material'
  
• Binnen deze grote groep de diversiteit aan materialen duidelijk zichtbaar (en filterbaar) wordt via het facet 'Type bron / Resource type'
  

902 $$r SCHOOLBOOK $$m PHYSICAL

Gebruik

Wat gebeurt automatisch?

• Instellen LDR 6-7: am
  
• Toevoegen RDA-velden 336-338: text – unmediated volume
  
• Toevoegen 655 _4 $$v Didactic material
  

Wat moet catalograaf doen m.b.t. sleutelwaarden?

• Niets
  

Opgelet: deze combinatie wordt dus niet gebruikt voor ‘kits’ die in het onderwijs gebruikt worden maar die geen ‘boekmateriaal’ bevatten (bv. een kit met een cd met verhaaltjes en handpoppen en prenten om deze verhaaltjes na te spelen). Dergelijk materiaal krijgt 902 $$r KIT (zie verder)

Wat gebeurt automatisch?

• Instellen LDR 6-7: oc
  
• Instellen 008 33: b
  
• Toevoegen RDA-velden 336-338: text – unmediated volume
  
• Toevoegen 655 _4 $$v Didactic material
  
• Toevoegen 655 _4 $$v Contains audiovisual material
  

Wat moet catalograaf doen m.b.t. sleutelwaarden?

• Toevoegen bijkomende RDA-velden 336-337-338 voor de bijkomende materialen die in de methodebeschrijving zijn opgenomen. Dat kan op twee manieren:
  
  • Bij voorkeur via Enhance the Record: gebruik de 03 enhancements om voor elk bijkomend materiaal de juiste RDA-velden toe te voegen
    
  • Manueel
    

Van SCHOOLBOOK naar SCHOOLBOOK KIT

Het is mogelijk dat een methodebeschrijving die aanvankelijk enkel boekmateriaal bevatte (dus 902 $$r SCHOOLBOOK $$m PHYSICAL) later wordt aangevuld met andere materialen.

In dat geval voer je die aanpassing op vlak van sleutelwaarden op één van volgende manieren door:

• Bij voorkeur via Enhance the Record: door een eerste 03 enhancement door te voeren zullen ook de hoofdsleutels in tag 902 worden aangepast. De RDA-velden worden ook toegevoegd.
  
• Manueel: verander de hoofdsleutels in tag 902 in $$r SCHOOLBOOK KIT $$m MIX en voeg manueel de RDA-velden toe van de bijkomende materialen
  

SPECIFIEKE MATERIALEN

Gebruik

De groepen 3 en 4 krijgen in de tag 902 $$r $$m hoofdsleutels die zo precies mogelijk overeenkomen met hun documenttype en materiaaltype, los van het feit dat het om didactisch materiaal gaat. Voorbeelden:

• Een cd met liedjes: 902 $$r MUSIC RECORDING $$m DISC
  
• Een posterset: 902 $$r POSTER $$m PHYSICAL
  
• Een spel: 902 $$r GAME $$m PHYSICAL
  
• Een speelpop: 902 $$r OBJECT $$m PHYSICAL
  

Wat gebeurt automatisch?

• Instellen sleutelwaarden in LDR, 008 en RDA-velden
  

Wat moet catalograaf doen m.b.t. sleutelwaarden?

• Belangrijk: bij het invoeren van deze records zorgt de catalograaf er zelf voor dat de beschrijving ook als didactisch materiaal herkenbaar wordt. Voeg daarom in deze beschrijvingen (via een private template of tijdens opstellen) de tag 655 _4 $$v Didactic material toe.
  

902 $$r KIT $$m MIX

Gebruik

Deze combinatie wordt dus enkel gebruikt in beschrijvingen waarin verschillende materialen samenkomen maar waar het niet om methodebeschrijvingen gaat.

Wat gebeurt automatisch?

• Instellen LDR 6-7: oc
  
• Instellen 008 33: b
  

Wat moet catalograaf doen m.b.t. sleutelwaarden?

• Voeg ook hier de tag 655 _4 $$v Didactic material toe om aan te duiden dat het om een kit voor gebruik in het onderwijs gaat
  
• Toevoegen bijkomende RDA-velden 336-337-338 voor de bijkomende materialen die in de methodebeschrijving zijn opgenomen. Dat kan op twee manieren:
  
  
  
  • Bij voorkeur via Enhance the Record: gebruik de 03 enhancements om voor elk bijkomend materiaal de juiste RDA-velden toe te voegen.
    
  • Manueel
    

Colofon